کلیسای سنت استپانوس آذربایجان شرقی بعد از قره کلیسا (در آذربایجان غربی)، مهمترین کلیسای ارامنه کشور میباشد و در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیده است. این کلیسا که به نام کلیسای دره شام نیز نامیده می‌شود، در 26 کیلومتری غرب جلفا در محلی به نام قریه قزل وانک (صومعه قرمز) در نزدیکی روستای دره شام از دهستان ارس شهرستان ماکو قرار دارد. کلیه دیوارهای خارجی، بام، ساق گنبد، گنبد، ستون‌ها و برج ناقوس کلیسا با سنگ‌های سفید و صورتی رنگ تراشیده شده ساخته‌اند. نمای خارجی آن دارای نقوش و طاق‌نماهایی است که به وسیله ستون از هم جدا می‌شوند. معماری و تزئینات داخل کلیسا از شاهکارهای سده‌های هشتم و نهم میلادی به شمار می‌رود.
در حریم کلیسای سنت استپانوس سه کلیسا در منطقه دره شام وجود دارد. روستاهای دره شام تا دوره صفویه فعال بودند و ارمنیان در این روستاها کشاورزی و دامپروری می‌کردند اما پس از کوچ ایشان به داخل فلات ایران به وسیله شاه عباس صفوی، روستاهای دره شام خالی از سکنه شد. این سه کلیسا عبارتند از کلیسای مردم مقدس، کلیسای گودرک مقدس و کلیسای چوپان.
استپانوس مقدس یکی از 7 نفری است که مراسم تحلیف وی به وسیله حواریون حضرت عیسی مسیح (ع) انجام گرفت و از مبلغان مسیحیت شد. یهودیان اورشلیم به او تهمت زدند و به جرم اظهار سخنانی برخلاف شریعت یهود، استپانوس را دستگیر کرده و در روز 26 دسامبر سال 36 میلادی سنگسار کردند.
از آنجا که این مکان مقدس در منطقه‌ای سرسبز و ییلاقی قرار دارد، در ایام تعطیل و فصول گرم سال، پذیرای شمار زیادی از گردشگران داخلی و خارجی میباشد
